Podstawowe fakty
17 lutego, 2015, 11:13Flaga:
Składa się z trzech poprzecznych pól w kolorach czerwonym, białym i zielonym. Umieszczone w środku słońce jest symbolem religijnym i narodowym. Dwadzieścia jeden promieni symbolizuje dzień 21-go marca, czyli kurdyjski nowy rok.
Godło:
Hymn:
Kurdowie posiadają swój hymn narodowy Ey Reqib. Pieśń napisał w 1938 r. kurdyjski poeta oraz aktywista polityczny Dildar, podczas pobytu w więzieniu. „Ey Reqib” w tłumaczeniu dosłownym oznacza „Hej strażniku”, co stanowi odniesienie do strażników więziennych w zakładzie karnym, w którym był przetrzymywany oraz torturowany. W 1946 r. pieśń została przyjęta jako hymn Republiki Mahabadzkiej. Została również oficjalnym hymnem Regionu Kurdystanu.
Ey reqib her mawe qewmi Kurd ziman,
Nay siken danery topi zeman
Kes nele Kurd mirduwe
Kurd zin duwe,
Zin duwe qet nanewe alakeman
(…)
Ej wrogowie, Kurdowie jeszcze żyją
Niepokonani orężem czasów
Nie pozwólmy nikomu mówić: Kurdowie wymarli,
Kurdowie żyją,
Kurdowie żyją, ich flaga nigdy nie opadnie
(…)
Mapa:
Obszar Regionu Kurdystanu wraz z oznaczonym paskami kurdyjskimi terenami poza jurysdykcją Rządu Regionalnego Kurdystanu.
Najważniejsze informacje:
• Powierzchnia: 40,643 tys. km2;
• Ludność: 5,3 mln;
• Stolica: Erbil/Hawler – 1,5 mln;
• Podział administracyjny: 3 gubernatorstwa (Erbil, Sulaimaniah, Duhok);
• Sąsiedzi: Turcja, Iran, Syria;
• Waluta: dinar iracki (IQD) 1 USD=1,165 IQD, 1 EUR=1,58 IQD, 1 PLN=1,9 IQD;
• Budżet Regionu Kurdystanu (2014): 17,5 mld USD;
• Stopa bezrobocia (2014): 10%;
• Stopa inflacji: 6%;
• PKB (2014): 25,5 mld USD;
• PKB na mieszkańca (2014): 7000 USD, (od 2003 roku PKB na mieszkańca w Kurdystanie wzrósł o 1400%.);
• Wzrost gospodarczy (2013): 8%;
• Ustrój: demokracja parlamentarna;
• Prezydent: Masoud Barzani;
• Premier: Nechirvan Barzani;
• Oficjalne języki: kurdyjski, arabski, a na niektórych obszarach asyryjski i turkmeński;
• Główne święto narodowe: Newroz- kurdyjski nowy rok (21 marca);
• Religie: ok. 90% Kurdów to muzułmanie, z czego 90% wyznaje islam sunnicki. Jednocześnie Kurdystan iracki jest miejscem gdzie od wielu lat muzułmanie żyją w pokoju z wyznawcami innych religii, w tym chrześcijaństwa, jezydyzmu i judaizmu.
Podstawy funkcjonowania Rządu Regionalnego Kurdystanu wypływające z irackiej konstytucji
Art. 1: Republika Iraku to federalne, niezależne i w pełni suwerenne państwo.
Art 3: Irak jest państwem wielu narodowości, religii i plemion.
Art. 115: Wszystkie uprawnienia nie przewidziane w wyłącznej kompetencji rządu federalnego należą do władz regionów […] W odniesieniu do innych uprawnień dzielonych między rządem federalnym i regionalnym, w przypadku sporu pierwszeństwo należy przyznać prawu regionów.
Art. 117, ust. 1: Konstytucja ta, po wejściu w życie, uznaje Region Kurdystanu, wraz z jego istniejącymi władzami, za region federalny.
Art. 120: Każdy region przyjmie własną konstytucję, która określi strukturę władz regionu, jego organy i mechanizmy ich funkcjonowania, pod warunkiem, że nie jest to sprzeczne z konstytucją Iraku.
Art. 121, ust. 1: Władze regionalne mają prawo realizowania kompetencji ustawodawczych, wykonawczych i sądowych, zgodnie z postanowieniami konstytucji, z wyjątkiem tych zastrzeżonych dla władz federalnych.
Art. 121, ust. 2: W przypadku sprzeczności pomiędzy prawem regionalnym i krajowym, z wyjątkiem uprawnień zastrzeżonych dla władz federalnych, władze regionalne mają prawo wprowadzać poprawki do stosowania krajowego ustawodawstwa w regionie.
Art. 121, ust. 4: Przy ambasadach i misjach dyplomatycznych ustanawia się biura regionów i prowincji w celu zajmowania się sprawami kulturalnymi, społecznymi i rozwoju gospodarczego.
Art. 121, ust. 5: Rząd regionalny jest odpowiedzialny za wszelkie obowiązki administracyjne, w szczególności za stworzenie i zorganizowanie wewnętrznych sił bezpieczeństwa regionu, takich jak policja i straż.
Parlament Kurdystanu:
• 111 deputowanych – 77 mężczyzn, 34 kobiety;
• Przewodniczący Parlamentu: Yousif Muhammed;
• Minimalny procent posad przeznaczonych dla kobiet w Parlamencie – 30 %;
• 11 komitetów nadzorujących kwestie prawne w ramach swoich kompetencji;
• 4-letnia kadencja parlamentu;
• 19 maja 1992 odbyły się pierwsze wybory parlamentarne i prezydenckie;
• frekwencja w ostatnich wyborach- 74%.
Główne partie polityczne (wynik w ostatnich wyborach):
• Kurdistan Democratic Party (KDP) – 37,8%
• Change List (Gorran) – 24,2 %
• Patriotic Union of Kurdistan (PUK) – 17,8%
• Kurdistan Islamic Union (Yekgrtu) – 9,5%
• Kurdistan Islamic Group (Komall) – 6%
• Inne – 4,7%
Misje dyplomatyczne w Regionie Kurdystanu:
Konsulaty generalne: Iran, Rosja, Niemcy, Francja, Turcja, Wielka Brytania, USA, Jordania, Palestyna;
Konsulaty: Egipt, Zjednoczone Emiraty Arabskie;
Biura Ambasad: Korea, Szwecja, Rumunia, Holandia;
Urzędy Konsularne Ambasad: Włochy, Polska;
Konsulaty Honorowe: Hiszpania, Japonia, Dania, Białoruś, Słowacja, Brazylia;
Biura Handlowe: Austria, Czechy, Grecja;
Ogółem 26 krajów ma swoje przedstawicielstwa w Regionie Kurdystanu.
Biura Rządu Regionalnego Kurdystanu na świecie:
Australia, Austria, stałe przedstawicielstwo przy UE (Bruksela), Francja, Niemcy, Iran, Włochy, Polska, Rosja, Hiszpania, Szwecja, Szwajcaria, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone;
Ekonomia i finanse:
• Główni partnerzy handlowi: Unia Europejska, Turcja, Iran, Liban, Jordania, Egipt, Chiny, Zjednoczone Emiraty Arabskie, USA;
• 5 mld USD bezpośrednich inwestycji zagranicznych (2012);
• Według statystyk z 2013 roku w Regionie Kurdystanu zarejestrowanych było 2300 firm zagranicznych i 15000 firm lokalnych;
• Inwestycjom sprzyja liberalne i przejrzyste prawo inwestycyjne;
Turystyka:
• Dochody z turystyki w 2013 roku- ok. 1 mld $. Prognozowane przychody z turystyki w 2015: 1,5 mld UDS;
• Liczba turystów, którzy odwiedzili Region Kurdystanu (2012): 2,2 mln;
• 950 mln $ przydzielonych przez Ministerstwo Turystyki w celu realizacji 47 projektów rozwoju branży turystycznej w 2013 roku;
• W 2014 roku Erbil pełni funkcję Stolicy Turystyki Krajów Arabskich;
• W czerwcu 2014 na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO został wpisany pierwszy zabytek na terenie Regionu Kurdystanu- Cytadela w Erbilu, uważana za jeden z najstarszych nieprzerwanie zamieszkanych obiektów na świecie;
• Władze szacują, że do 2025 Region Kurdystanu ma odwiedzać 7 mln turystów rocznie;
• W Regionie Kurdystanu aktualnie działają dwa międzynarodowe lotniska (Erbil International Airport, Slemani International Airport). W 2015 ma zostać ukończony trzeci port- Duhok International Airport;
Edukacja
•3,4 mld USD przeznaczonych na inwestycje edukacyjne;
•100 mln USD przydzielonych przez Rząd Regionalny Kurdystanu na rzecz Programu Rozwoju Kapitału Ludzkiego- zagranicznych stypendiów dla studentów z Regionu Kurdystanu;
• Szacowany na 2015 r. wskaźnik analfabetyzmu: 7%;
• Liczba szkół (2012): 2,641;
• Uczniowie szkół podstawowych i średnich (2012): 1,6 mln;
• 13 publicznych uniwersytetów i 11 prywatnych uczelni;
• Najchętniej podejmowane kierunki: medycyna i inżynieria;
• Liczba przyjętych studentów (2013): ponad 115,000;
• Liczba spodziewanych absolwentów (2013): 5,000-6,000;
Sektor energetyczny- ropa naftowa i gaz:
• Udokumentowane zasoby ropy naftowej: 45 miliardów baryłek;
• Rezerwy gazu ziemnego: 100 – 200 bilionów metrów sześciennych;
• 57 odkrytych pól naftowych i gazowych;
• Złoża minerałów: żelazo, chrom, nikiel, platyna, złoto, miedź, cynk;
• Produkcja ropy naftowej:
– 250,000 baryłek dziennie w 2013 roku;
– 0,5 mln baryłek do końca 2014;
– 2 mln baryłek przed 2019;
• 39 dużych koncernów naftowych z 19 różnych krajów działa w Regionie Kurdystanu ( w tym: Chevron, Exxon, Gazprom, OMV, Repsol, Total, MOL);
Eksport ropy:
Umowa energetyczna podpisana pomiędzy Regionem Kurdystanu i Turcją zakłada transport ropy rurociągiem z Regionu Kurdystanu do tureckiego portu Ceyhan.